Het was een koude fietstocht vanmorgen naar het Nest, het opleidingscentrum van het Zorgbedrijf in Antwerpen. Gelukkig bestond mijn publiek daar uit warme zorgkundigen.

Eén van de deelnemers wilde leren hoe te reageren als een cliënt haar vraagt om euthanasie. Zorgverleners zijn opgeleid om oplossingen te bedenken, zoals:

• Als je wat meer onder de mensen komt, ben je vast gelukkiger, dan wordt het leven beter.
• Ik kan met je mee naar de dokter gaan, om het te vragen.

Maar wat zit er achter zo’n vraag? Is de cliënt eenzaam, heeft hij pijn, of is hij bang voor de toekomst? Heeft hij al beslist of twijfelt hij nog? Wil hij weten hoe jij over euthanasie denkt of zoekt hij informatie?

Omdat we dit niet weten, kunnen we geen oplossingen bedenken. Daarom is het antwoord op gevoelige vragen: luisteren. Geef de ander ruimte en wees nieuwsgierig naar wat hij denkt, voelt en weet.

Stel vragen zoals:

• Euthanasie?
• Wat bedoel je daarmee?
• Wat gaat er precies door je heen?
• Hoe kom je daarbij?
• Wat denk je zelf?
• Wat weet je daar al van?

Het betekent veel voor iemand als je aanwezig bent en zijn verhaal aanhoort, zonder oordeel of advies. Luisteren is helpen.

Daarna zetten mensen zelf een volgende stap of vragen ze om hulp. Pas dan kun je meedenken over oplossingen.